EMPATIA W EDUKACJI JAK WSPÓŁTWORZYĆ PLACÓWKĘ, KTÓRA SŁUŻY BUDOWANIU RELACJI?

Zasadniczą częścią nauczycielskiej pracy jest kontakt z uczniami i rodzicami uczniów. Warto poznać i rozwijać zasady empatycznej komunikacji, opartej na dialogu, zgodnie z modelem Porozumienia bez Przemocy (NVC).

Organizacja i sposoby pracy

Rozkładamy pracę na 8 modułów, zapraszamy do procesu, w którym wzmacniamy swoje komunikacyjne umiejętności tak, aby wspierały nas i tych, z którymi pracujemy w budowaniu relacji. Podstawą jest Porozumienie Bez Przemocy (NVC) – życiowa postawa, umożliwiająca tworzenie sytuacji, w których każdy uczestnik coś zyskuje, która daje konkretne narzędzia do budowania empatycznej komunikacji, co prowadzi do zrozumienia siebie i innych.

Pomiędzy modułami odbywa się praktyka własna uczestników, na podstawie otrzymanych wcześniej materiałów, wniesionych własnych sytuacji i wskazówek trenera. To stwarza możliwość praktycznego sprawdzania poznawanych narzędzi, we własnym środowisku i wg własnych potrzeb.

Ważną częścią warsztatów są ćwiczenia praktyczne, dzięki którym:

  • poznamy model Porozumienia bez Przemocy i zobaczymy, jak można go zastosować w szkolnej (przedszkolnej) przestrzeni,
  • poznamy i przećwiczymy strukturę 4 kroków do porozumienia,
  • poćwiczymy formułowanie i odróżnianie obserwacji od ocen,
  • nauczymy się rozpoznawać i uwzględniać potrzeby własne i potrzeby innych ludzi,
  • pokażemy, jak można słuchać siebie i innych, aby nawiązywać kontakt,
  • poznamy różne sposoby słuchania i odróżnimy je od empatii,
  • będziemy się uczyć, jak docierać do ludzi, kiedy się nie zgadzamy i jest nam trudno,
  • poćwiczymy sposób udzielania szczerej informacji zwrotnej, opartej na obserwacji,
  • przyjrzymy się konfliktowi jako ważnej informacji.

Pracujemy na własnych przykładach uczestników. Wykonywane ćwiczenia pozwolą nam poszukać odpowiedzi na pytania:

  • Jak dbać o siebie i stawiać granice, pracując w przestrzeni edukacji?
  • Jak zadbać o siebie i jednocześnie wziąć pod uwagę uczniów i ich rodziców?
  • Jak zamieniać spór we współpracę?
  • Jak odejść od obwiniania i osądzania siebie lub uczniów?
  • Jak zobaczyć siebie i uczniów z pespektywy potrzeb i emocji, których doświadczamy?
  • Jak świadomie wybierać swoje reakcje na słowa i zdarzenia?
  • Jak odejść od etykietowania – siebie, uczniów i ich rodziców?
  • Co nam daje i co nam zabiera dominacja w systemie edukacji?
  • Jak formułować informację zwrotną, aby pomagała uczniom rozwijać umiejętności i motywowała do działania? Jak uczynić z niej początek empatycznego dialogu?

Tematyka poszczególnych modułów:

  1. Wprowadzenie do Porozumienia bez Przemocy (NVC)
  • Podstawowe narzędzia i rozróżnienia NVC.
  • Od oceny do dialogu – 4 kroki w porozumieniu.
  • NVC a neurobiologia – jak działa autonomiczny układ nerwowy, czyli strefy regulacji.
  • Wpływ języka na relacje w szkole. Co buduje, a co rujnuje kontakty między ludźmi?

2. Maska tlenowa dla nauczyciela – jak o siebie dbamy?

  • O co mi chodzi czyli moje cele i wartości w pracy nauczyciela.
  • Ja jako nauczyciel – przekonania związane z rolą zawodową.
  • Sposoby dbania o siebie.
  • Empatia dla siebie.
  • Stawianie granic.

3. Empatia dla uczniów – jak ich usłyszeć?

  • Przekonania na temat dzieci i młodzieży.
  • Kary i nagrody – sens czy bezsens?
  • Jak się komunikować z tymi, z którymi jest nam trudno?
  • Wspieranie uczniów i ich odpowiedzialności za swoje wybory.

4. Informacja zwrotna w szkole (przedszkolu)

  • Czym jest informacja zwrotna i czemu ma służyć?
  • Jak budować informację, opartą na obserwacji?
  • Jak zadbać o obie strony i dawać informację, która wspiera i zaprasza do rozwoju?
  • Siła wdzięczności w informacji zwrotnej.

5. Współpraca z rodzicami 

  • Przekonania na temat rodziców.
  • Kiedy się nie zgadzamy czyli trudne rozmowy o dzieciach i o szkole.
  • Jak szukać rozwiązań, które biorą pod uwagę potrzeby wszystkich?
  • Stawianie granic i szanowanie granic innych ludzi.

6. Konflikt może być także szansą 

  • Przekonania dotyczące konfliktów.
  • Jak nie być ratownikiem czyli o zaufaniu do ludzi.
  • Mini-mediacje i kręgi naprawcze czyli jak szukać rozwiązań, które służą każdemu?
  • Jak się usłyszeć w konflikcie?

7. Empatyczna klasa, empatyczna szkoła (empatyczne przedszkole) czyli o mocy współpracujących zespołów. 

  • Szkoła (lub przedszkole) jako organizacja, style komunikacji w zespołach.
  • Budowanie misji i wizji szkolnych społeczności na fundamencie empatii – o co chcemy zadbać?
  • Budowanie współpracy opartej na empatii w zespołach: nauczycieli, uczniów, rodziców.

8. Superwizja czyli co się zdarzyło w procesie? 

  • Możliwość wspólnego obserwowania swoich umiejętności, dzielenia się praktycznymi sytuacjami ze szkół (przedszkoli).
  • Podsumowanie całości kursu.
  • Planowanie dalszej pracy dydaktycznej i wychowawczej z uwzględnieniem modelu NVC.

Każdy z powyższych modułów od 1-7 może być tematem odrębnych warsztatów, w zależności od potrzeb zespołu. Warsztaty najchętniej przygotowujemy we współpracy z uczestnikami, po rozpoznaniu potrzeb kadry, do której są kierowane. Preferujemy spotkania „uszyte na miarę”, bo daje nam to szansę na maksymalną efektywność i konkretne umiejętności, które zyskują uczestnicy.

Prowadzenie

Elżbieta Więcław

Czas trwania

34 godziny dydaktyczne

1 moduł – 4,5 godziny dydadaktycznej

Liczebność grupy

maksymalnie 20 osób

Forma warsztatów

stacjonarna

online