EMPATIA W EDUKACJI JAK WSPÓŁTWORZYĆ PLACÓWKĘ, KTÓRA SŁUŻY BUDOWANIU RELACJI?
Zasadniczą częścią nauczycielskiej pracy jest kontakt z uczniami i rodzicami uczniów. Warto poznać i rozwijać zasady empatycznej komunikacji, opartej na dialogu, zgodnie z modelem Porozumienia bez Przemocy (NVC).
Organizacja i sposoby pracy
Rozkładamy pracę na 8 modułów, zapraszamy do procesu, w którym wzmacniamy swoje komunikacyjne umiejętności tak, aby wspierały nas i tych, z którymi pracujemy w budowaniu relacji. Podstawą jest Porozumienie Bez Przemocy (NVC) – życiowa postawa, umożliwiająca tworzenie sytuacji, w których każdy uczestnik coś zyskuje, która daje konkretne narzędzia do budowania empatycznej komunikacji, co prowadzi do zrozumienia siebie i innych.
Pomiędzy modułami odbywa się praktyka własna uczestników, na podstawie otrzymanych wcześniej materiałów, wniesionych własnych sytuacji i wskazówek trenera. To stwarza możliwość praktycznego sprawdzania poznawanych narzędzi, we własnym środowisku i wg własnych potrzeb.
Ważną częścią warsztatów są ćwiczenia praktyczne, dzięki którym:
- poznamy model Porozumienia bez Przemocy i zobaczymy, jak można go zastosować w szkolnej (przedszkolnej) przestrzeni,
- poznamy i przećwiczymy strukturę 4 kroków do porozumienia,
- poćwiczymy formułowanie i odróżnianie obserwacji od ocen,
- nauczymy się rozpoznawać i uwzględniać potrzeby własne i potrzeby innych ludzi,
- pokażemy, jak można słuchać siebie i innych, aby nawiązywać kontakt,
- poznamy różne sposoby słuchania i odróżnimy je od empatii,
- będziemy się uczyć, jak docierać do ludzi, kiedy się nie zgadzamy i jest nam trudno,
- poćwiczymy sposób udzielania szczerej informacji zwrotnej, opartej na obserwacji,
- przyjrzymy się konfliktowi jako ważnej informacji.
Pracujemy na własnych przykładach uczestników. Wykonywane ćwiczenia pozwolą nam poszukać odpowiedzi na pytania:
- Jak dbać o siebie i stawiać granice, pracując w przestrzeni edukacji?
- Jak zadbać o siebie i jednocześnie wziąć pod uwagę uczniów i ich rodziców?
- Jak zamieniać spór we współpracę?
- Jak odejść od obwiniania i osądzania siebie lub uczniów?
- Jak zobaczyć siebie i uczniów z pespektywy potrzeb i emocji, których doświadczamy?
- Jak świadomie wybierać swoje reakcje na słowa i zdarzenia?
- Jak odejść od etykietowania – siebie, uczniów i ich rodziców?
- Co nam daje i co nam zabiera dominacja w systemie edukacji?
- Jak formułować informację zwrotną, aby pomagała uczniom rozwijać umiejętności i motywowała do działania? Jak uczynić z niej początek empatycznego dialogu?
Tematyka poszczególnych modułów:
- Wprowadzenie do Porozumienia bez Przemocy (NVC)
- Podstawowe narzędzia i rozróżnienia NVC.
- Od oceny do dialogu – 4 kroki w porozumieniu.
- NVC a neurobiologia – jak działa autonomiczny układ nerwowy, czyli strefy regulacji.
- Wpływ języka na relacje w szkole. Co buduje, a co rujnuje kontakty między ludźmi?
2. Maska tlenowa dla nauczyciela – jak o siebie dbamy?
- O co mi chodzi czyli moje cele i wartości w pracy nauczyciela.
- Ja jako nauczyciel – przekonania związane z rolą zawodową.
- Sposoby dbania o siebie.
- Empatia dla siebie.
- Stawianie granic.
3. Empatia dla uczniów – jak ich usłyszeć?
- Przekonania na temat dzieci i młodzieży.
- Kary i nagrody – sens czy bezsens?
- Jak się komunikować z tymi, z którymi jest nam trudno?
- Wspieranie uczniów i ich odpowiedzialności za swoje wybory.
4. Informacja zwrotna w szkole (przedszkolu)
- Czym jest informacja zwrotna i czemu ma służyć?
- Jak budować informację, opartą na obserwacji?
- Jak zadbać o obie strony i dawać informację, która wspiera i zaprasza do rozwoju?
- Siła wdzięczności w informacji zwrotnej.
5. Współpraca z rodzicami
- Przekonania na temat rodziców.
- Kiedy się nie zgadzamy czyli trudne rozmowy o dzieciach i o szkole.
- Jak szukać rozwiązań, które biorą pod uwagę potrzeby wszystkich?
- Stawianie granic i szanowanie granic innych ludzi.
6. Konflikt może być także szansą
- Przekonania dotyczące konfliktów.
- Jak nie być ratownikiem czyli o zaufaniu do ludzi.
- Mini-mediacje i kręgi naprawcze czyli jak szukać rozwiązań, które służą każdemu?
- Jak się usłyszeć w konflikcie?
7. Empatyczna klasa, empatyczna szkoła (empatyczne przedszkole) czyli o mocy współpracujących zespołów.
- Szkoła (lub przedszkole) jako organizacja, style komunikacji w zespołach.
- Budowanie misji i wizji szkolnych społeczności na fundamencie empatii – o co chcemy zadbać?
- Budowanie współpracy opartej na empatii w zespołach: nauczycieli, uczniów, rodziców.
8. Superwizja czyli co się zdarzyło w procesie?
- Możliwość wspólnego obserwowania swoich umiejętności, dzielenia się praktycznymi sytuacjami ze szkół (przedszkoli).
- Podsumowanie całości kursu.
- Planowanie dalszej pracy dydaktycznej i wychowawczej z uwzględnieniem modelu NVC.
Każdy z powyższych modułów od 1-7 może być tematem odrębnych warsztatów, w zależności od potrzeb zespołu. Warsztaty najchętniej przygotowujemy we współpracy z uczestnikami, po rozpoznaniu potrzeb kadry, do której są kierowane. Preferujemy spotkania „uszyte na miarę”, bo daje nam to szansę na maksymalną efektywność i konkretne umiejętności, które zyskują uczestnicy.
Prowadzenie
Elżbieta Więcław
Czas trwania
34 godziny dydaktyczne
1 moduł – 4,5 godziny dydadaktycznej
Liczebność grupy
maksymalnie 20 osób
Forma warsztatów
stacjonarna
online